Vừa qua, Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam Huyện Bắc Bình tổ chức tọa đàm về xây dựng “Dòng tộc văn hóa”; có đại diện 32/42 dòng tộc về dự buổi tọa đàm (mỗi dòng tộc có từ 15 hộ gia đình trở lên).
Nói đến quê hương, là
cội nguồn của một cộng đồng dân tộc; dòng tộc là nguồn gốc trực
tiếp của những thành viên có cùng một huyết thống. Dòng tộc như
một gốc cây mà các chi họ, các thành viên các đời nối tiếp nhau như những cành
cây đâm chồi từ gốc mà có. Trong cộng đồng làng, xã Việt Nam, họ tộc vốn
được xem như một bộ phận cấu thành cơ bản. Ở góc độ tâm lý, tín ngưỡng thờ cúng
tổ tiên là tiền đề chi phối mạnh mẽ quan hệ gia đình, dòng tộc và kết cấu xã
hội người Việt. Truyền thống văn hóa dòng họ đã có từ lâu đời, đó là một truyền
thống tốt đẹp cần duy trì và phát triển.
Thông qua cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng
đời sống văn hóa ở khu dân cư”; văn hóa làng xã, văn hóa dòng họ cũng được khôi phục thông qua cuộc
vận động xây dựng dòng họ văn hóa do Ủy ban Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam huyện
phát động và chủ trì. Một số dòng họ đã tập hợp con, cháu nội ngoại đóng góp
tiền của xây cất lại phần mồ mả của ông bà tổ tiên, viết lại gia phả, trùng tu,
tôn tạo hoặc xây dựng mới từ đường, tổ chức lễ mừng thọ, lập quỹ khuyến học...Văn
hóa gia đình và dòng họ cũng
chính là đặc điểm văn hóa nông thôn; vì văn hóa dòng họ vẫn là văn hóa
có ảnh hưởng sâu sắc, có tác động tích cực đến đời sống mọi gia đình.
Năm 2013, đã phát động 42 dòng họ đăng ký xây dựng dòng
họ văn hóa. Cùng với việc đăng ký “dòng tộc văn hóa” đã xây dựng quy ước. Bản quy ước có thể
được xem là căn cứ chung để dòng tộc giáo dục con cháu về truyền thống gia tộc, về phẩm chất đạo đức, đạo
làm người và nếp sống văn hóa ở khu dân cư. Qua đó, để mỗi thành viên trong dòng tộc soi rọi, điều kiện rèn luyện, sống và làm
việc theo đúng pháp luật của Nhà nước và hướng tới chân, thiện, mỹ…Có làm được
điều đó, dòng họ mới không
ngừng phát triển, văn minh, tiến bộ và góp phần vào xây dựng cộng đồng
dân cư. Trong quá trình thực hiện
quy ước, các dòng tộc đã không ngừng phát huy truyền thống dòng tộc, hưởng ứng
tuyên truyền vận động con cháu tham gia các phong trào thi đua yêu nước, phát
triển kinh tế gia đình, đóng góp công sức và vật chất vào xây dựng, phát triển
quê hương, giữ gìn an ninh trật tự thôn xóm xây
dựng các nguồn quĩ khuyến học, khuyến
tài và nâng cao ý thức trách nhiệm
trong xây dựng gia đình văn hóa, thôn văn hóa. Dòng tộc văn hóa trong những năm qua thật sự
làm nòng cốt trong việc hưởng ứng tích cực các phong trào địa phương
Để
tiếp tục kết quả, Ban Chỉ đạo phong trào
các cấp đẩy mạnh và nâng cao chất lượng cuộc vận động xây dựng “Dòng họ văn
hóa”, nhằm thực hiện có hiệu quả thiết thực theo tinh thần của NQTW 5 (khóa
VIII) về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc
dân tộc, làm cho mọi người, gia đình,
cộng đồng giữ gìn và phát huy những đạo lý tốt đẹp của gia đình Việt Nam. Trên
cơ sở đó, Ban chỉ đạo đưa ra một số tiêu chí xây dựng “Dòng họ văn hóa” đó là;
*
Về 5 không: Không còn hộ nghèo. Không có con cháu trong độ tuổi (từ 6 -14 tuổi)
thất học, bỏ học giữa chừng. Không sinh
con thứ ba trở lên, không để trẻ em suy dinh dưỡng. Không có người mắc tệ nạn
xã hội và không vi phạm pháp luật, luật an
tòan giao thông, nhắc nhở con cháu không đua xe lạng lách.
*
Về 5 Có: Kính trên nhường dưới, ông bà cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền. Thực
hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; giữ gìn nề nếp
gia phong, tu bổ tôn tạo nhà thờ họ tộc. Đòan kết tương trợ giúp đỡ lẫn nhau
trong dòng họ, trong cộng đồng dân cư tích cực tham gia các họat động xã hội “
Đền ơn, đáp nghĩa”, “Vì người nghèo”, khuyến học ở cộng đồng dân cư. Dòng họ
động viên nhau gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân đối với nhà nước và quy
định của chính quyền cơ sở theo luật định và tham gia tốt giữ gìn an ninh trật
tự và hòa giải ở khu dân cư.
Linh Đan